Kolum na patula sa dyaryo


KOLUM NA PATULA SA DYARYO
Sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Madalas kong nakikita sa pesbuk ang paglalathala ng kolum na patula ng isang katotong makata. Dahil pahayagang paglalawigan, tiyak na malaki ang naaabot niyon.

Subalit sa age of social media, nawawala na ang ibang pasulatan, o yaong nalilimbag sa papel. Kaya natutuwa ako sa katoto kong makatang si Glen Sales, isang guro, at kasapi ng Angono 3/7 Poetry Society, sa lingguhang paglabas ng kanyang kolum na patula na pinamagatang DAGITAB sa pahayagang Laguna Courier. Dahil dito'y saludo ako kay kamakatang Glen Sales.

Lalo na't bihirang makata na ngayon ang nalalathala sa mga pahayagan at magasin, maliban sa magasing Liwayway na laging may itinatampok na tula. Hindi ko naman matandaan na ang pangalan ng dyaryo sa Bulacan na may kolum din na patula, na nababasa ko noon. Sa mga arawang pahayagan naman tulad ng Abante, Bulgar, Pang-Masa, Pilipino Star Ngayon, Remate, Sagad, atbp. bihira naman ang may kolum na patula. At bihira rin silang naglalathala ng tula.

Ako naman ay may pinagsusulatang Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng pambansang samahang Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), na nasimulan kong muli nang mahalal ako bilang sekretaryo heneral ng KPML noong Setyembre 16, 2018. Ito'y nalalathala ng dalawang beses sa isang buwan. Una ko itong hinawakan at nilathala noong taon 2001 nang maging staff ng KPML hanggang Marso 2008 nang ako'y mawala sa KPML dahil di na nag-renew ang funder, na siyang dahilan kaya nakakapaglathala noon ng Taliba ng Maralita.

Dati ay may pahayagang Obrero mula taon 2003 hanggang 2010 ang Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP) kung saan isa ako sa nagsusulat, at sa magasing Ang Masa ng Partido Lakas ng Masa (PLM) mula 2011-2012 na pinagsusulatan ko rin, subalit wala na ang mga ito ngayon. Kaya malaking bagay sa akin na may pinagsusulatang pahayagang Taliba ng Maralita.

Ang unang sukat nito noon ay 8.5 x 11.5 o sukat ng short bond paper, walong pahina kada isyu, at naglalathala ng 1,000 kopya kada labas, mula sa isang printing company. Subalit ngayon, lumiit na ang Taliba ng Maralita, na ang sukat ay kalahati ng short bond paper, na may 20-pahina kada isyu. Subalit wala pang isandaang kopya bawat labas dahil na rin sa kakapusan ng salapi, at wala nang funder para sa proyektong ito. 

Tulad ng ibang pahayagan, nilalaman nito'y headline, editoryal, mga balita, kolum ng pangulo ng KPML, komiks, at mga pahayag ng KPML. Ang kaibahan lang, may pampanitikan dito tulad ng Liwayway, pagkat sa pahina 18-19 nito ay maikling kwento, at sa pahina 20 ang mga tula. Ang tatlong dulong pahinang iyon ang kumbaga'y kolum ko.

Nakakatuwa nga na minsan ay sinabihan ako ng pangulo ng aming organisasyon, na pulos tula daw ang sinusulat ko. Aba'y isang pahina lang ang tula, ah, at sa dulong pahina pa, subalit ito ang pumukaw sa kanyang isip.

Kung ang kamakatang Glen Sales ay may apat na beses na labas ng kolum na patula kada buwan, ako naman ay dalawang beses kada buwan. Kung ang kanyang dyaryo'y nasa sanlibong kopya kada labas, ang Taliba ng Maralita ay wala pang isandaang kopya kada labas.

Gayunpaman, kung walang Taliba ng Maralita, pakiramdam ko'y manunulat akong walang pinagsusulatan. Kaya taospusong pasasalamat sa Taliba ng Maralita sa paglalathala ng aking maikling kwento't mga tula sa bawat isyu nito.

Nais ko pa ring magsulat at malathala sa iba pang pahayagan, lalo na't malawak ang naaabot, hindi lang sa social media o sa internet. Iba pa rin talaga ang malathala ka sa pahayagan na iyong nahahawakan at nababasa. Ginawa ko nang misyon ang pagsusulat sa Taliba ng Maralita lalo na't ito na lang ang pinagsusulatan kong dyaryo.

01.13.2024

Mga Komento

Mag-post ng isang Komento

Mga sikat na post sa blog na ito

Mabuhay ang HUKBALAHAP!

Imahe
Mabuhay ang HUKBALAHAP! M abuhay ang Huk o Hukbong Bayan Laban sa Hapon A t kumilos upang palayain ang bayan noon B uhay ay inalay n'yo upang tuparin ang misyon U pang lumaya sa dayo ang inyong henerasyon H ukbo kayong dapat lang pagpugayan hanggang ngayon A ng kasaysayan ninyo'y dapat mabasa ng lahat Y inakap ninyong prinsipyo'y dapat laguming tapat A ral ng pakikibaka'y dapat makapagmulat N ang henerasyon ngayon ay malaman itong sukat G inawa ninyo't sakripisyo'y dapat lang isulat H ukbalahap, mabuhay ang obrero't magsasaka U gnayan n'yo sa masa'y tapat na pakikibaka K alayaan ang puntirya, masa'y inorganisa B urgesya't elitista'y kinalaban ding talaga A ng kasaysayan at saysay ninyo'y dapat mabasa L abis na pinasasalamatan sa pagsisikap A t pagkilos upang tuparin ang mga pangarap H ukbong bayang inalay ang buhay kahit maghirap A ng inyong ginawa'y pinasasalamatang ganap P agpupugay sa mga kasapi ng Huk
Magbasa nang higit pa

Nag-agawan ang mga sisiw sa ulo ng tuyo

Imahe
nag-agawan ang mga sisiw sa ulo ng tuyo tila di nila malaman kung saan itatago ang tuyong natuka, baka maagaw pa't maglaho minsan ko lang kasi silang mapakain ng tuyo nakakatuwang pagmasdan ang kanilang takbuhan nagsawa ba sa patuka ang inaalagaan? o ispesyal ang tuyong nais nilang malasahan? na natira ko lamang nang kanina'y mag-agahan inulam ko'y tuyo, di kinain ang buong ulo hinaluan ko ng tutong ang patukang bigay ko patukang may kanin ay kinain ng mga ito ngunit di na pinansin nang sa tuyo'y magkagulo ang buhay ng sisiw ay nasusubaybayan na rin mula itlog pa sila't nilimliman ng inahin hanggang maging sisiw sila't bigyan ng tutukain at panoorin lang sila'y may bagong tutulain - gregbituinjr.
Magbasa nang higit pa

Ang karapatan natin sa sapat na pagkain

Imahe
ANG KARAPATAN NATIN SA SAPAT NA PAGKAIN Maikling saliksik at sanaysay ni Greg Bituin Jr. Sinasabi nilang dalawa lang umano ang dahilan o sitwasyon kung bakit ka pakakainin ng gobyerno - sa panahon ng digmaan o sa panahon ng kalamidad. Kung wala isa man sa mga ito, kumilos ka o magtrabaho upang makakain. Ang panahon ngayon ay pumapatak sa dalawa - digmaan laban sa COVID-19, at kalamidad dahil hindi na makapagtrabaho ang tao dahil sa ipinatutupad na community quaran-tine, kung saan pinapayuhan ang mga tao, upang hindi mahawa ng sakit, na huwag lumabas ng bahay. Ang karapatan sa pagkain ang isa sa limang karapatang nakasaad sa International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights o ICESCR. Ang apat na iba pa ay ang pabahay, kalusugan, trabaho, at edukasyon. Ang karapatang ito'y nakasulat din sa dokumentong The Right to Adequate Food, OHCHR Fact Sheet No. 34, OHCHR/FAO (2010). Ang OHCHR ay Office of the High Commissioner on Human Rights ng United Nations. 
Magbasa nang higit pa